Inleiding en pathogenese
De oormijt is de belangrijkste veroorzaker van otitis externa bij de hond en de kat.
Behalve in het oor kan de mijt ook elders op het lichaam worden gevonden. De besmetting vindt plaats door direct contact.
Vooral in kennels en catteries kan deze mijt voor grote problemen zorgen. De irritatie in het oor wordt veroorzaakt door het speeksel en de uitwerpselen van de mijt. De huid wordt erythemateus en de talgklieren produceren meer cerumen.
Indien het klimaat in het oor te vochtig wordt, vertrekken de mijten naar elders of sterven. Het oorprobleem is daarmee niet over. Hyperplastische talgklieren blijven teveel cerumen produceren. Een secundaire bacteriële- of gistinfectie is ontstaan. Een behandeling van alleen de oormijt is dus onvoldoende. Het oor dient gereinigd te worden en de secundaire otitis externa moet behandeld worden.
Otodectes cynotis is een obligate parasiet, die het liefst in de veilige gehoorgang leeft. Daar eet hij talg en cel debris. De levenscyclus neemt drie weken in beslag.
Het vrouwtje legt een ei en metselt dat vast aan het epitheel. Na vier dagen ontstaan de larven.Tien dagen later ontstaat de nymphe die zich vast klampt aan een mannetje en bevrucht wordt zodra ze geslachtsrijp is. Mannetjes zijn iets groter dan het vrouwtje en hebben aan alle pootjes kleine zuignapjes, terwijl de vrouwtjes dat alleen aan het eerste twee paar hebben.
Klinisch beeld
De mijten veroorzaken jeuk in het oor. De dieren krabben aan de oren en schudden met de kop. Er is sprake van een verhoogde talgproductie. Het gevormde exsudaat, bestaande uit oorsmeer, afgestorven mijten en soms ook bloed, heeft de typische koffiebruine kleur. De hoeveelheid oorsmeer staat vaak niet in relatie tot de hoeveelheid mijten en jeuk. Wanneer de mijten ook elders op het lichaam aanwezig zijn kan de huid erythemateus worden. Een secundaire seborroe kan ontstaan.
Diagnostiek
Naast de anamnese is hulp van de otoscoop onontbeerlijk. In veel gevallen zijn de mijten dan zichtbaar als kleine witte stipjes, die snel gaan bewegen wanneer ze opgeschrikt worden door de warmte van de lichtbron.
Microscopisch onderzoek van het oorsmeer kan noodzakelijk zijn. Een andere methode is het nemen van oppervlakkige huidafkrabsels van seborroe plekken.
Differentiaal diagnose
Alle oorzaken van otitis externa moeten worden opgenomen in deze lijst. De belangrijkste zijn: bacteriële- en gistinfecties, corpus alienum, cerumen prop, allergie en "drug eruptions".
Bij uitgebreide besmettingen dient men ook te denken aan pediculosis, scabiës of cheyletiellosis.
Therapie en prognose
Allereerst moet het oor worden schoongemaakt door middel van spoelen met lauw water. Wanneer al het debris verwijderd is moeten de gehoorgang en het trommelvlies (intact ?) geïnspecteerd worden.
Meestal zijn de oormijten dan al weggespoeld. Nabehandeling met een ivermectine bevattende oorzalf is noodzakelijk. Indien de parasiet zich niet heeft beperkt tot het oor, zal de gehele patiënt moeten worden behandeld.
Men kan kiezen voor een antiparasitaire shampoo of selamectine druppels in de nek. Naast de patiënt dienen contactdieren niet vergeten te worden, omdat deze aandoening zeer besmettelijk is. In sommige gevallen (kennels) moet ook de woonomgeving van de dieren behandeld worden. De prognose is goed hoewel herinfecties mogelijk blijven.