Hemangiosarcoma

Hemangiosarcoma is een maligne tumor die uitgaat van het bloedvat zelf of van cellen van de bloedvatwand. Met uitzondering van de huidvorm vormen (die vaak door chirurgie kan verwijderd worden) zijn alle hemangiosarcoma's kwaadaardig en is de diagnose van een hemangiosarcoma slecht nieuws. Deze tumor is geassocieerd met ernstige interne bloeden en snelle interne verspreiding door heel het lichaam.

Hemangiosarcoma kan in theorie voortvloeien uit weefsel waar er bloedvaten zijn, dus overal in het lichaam. We onderscheiden eigenlijk drie klassen navolgens de localisatie :

  1. De huid vorm
  2. De milt vorm
  3. De hemangiosarcoma's thv de hartbasis

1. Hemangiosarcoma van de Huid

De huid vorm van hemangiosarcoma zijn de beste soorten te hebben als ze het meest eenvoudig chirurgisch verwijderd (en dus hebben het grootste potentieel voor volledige genezing).

De huid vormen van hemangiosarcoma zijn geclassificeerd als "huidvorm" en "onderhuidse vorm".

  • De echte huid vorm :
    De echte huid vorm lijkt op een rooskleurige rood of zelfs zwart groei op de huid. Deze vorm wordt in verband gebracht met blootstelling aan de zon en dus heeft deze vorm de neiging om voor te komen op plaatsen waar het zonlicht goed bij kan. Honden met korte witte haren, zoals Dalmatiërs en terriërs) zijn gepredisponeerd voor de ontwikkeling van deze huidhemangiosarcoma's.
    Ongeveer 1 / 3 van de gevallen zal snel uitzaaien. Daarom is het belangrijk om zo snel mogelijk een diagnose te stellen en chirurgisch de tumor te verwijderen.Wat moet je weten wanneer een huidbiopt terugkomt als cutaan hemangiosarcom?Het biopsie rapport zal aangeven of de tumor volledig weggenomen was of niet. Het weefsel rond de tumor moet tumorvrij zijn op histologie of anders moet er een tweede keer geopereerd worden. Dan moet er opnieuw tot drie centimeter rond de oude excisieplaats weggenomen worden.
    Uit voorzorg moeten er longfoto's genomen worden op eventuele metastasen.
    Echografie van de buik - met name van de milt en de lever om eventuele kleine metastasen op te sporen.Wij hebben bij causus meer de tendens om een full body scan te doen om eventuele metastasen op te sporen. Meer info vindt U hier.


    Hier zie je een echografie van de lever met metastasen van een hemangiosarcoma van de huid

    Echografie van het hart om hemangiosarcoma's thv de hartbasis op te sporen.
  • De onderhuidse vorm :
    De bovenste huidlaag is vaak volstrekt normaal bij een subcutaan hemangiosarcoma. Aangezien tot 60% van de subcutane hemangiosarcoma's uitzaaien moeten volgende onderzoeken zeker gedaan worden als we een subcutaan hemangiosarcoma vast stellen.Uit voorzorg moeten er longfoto's genomen worden op eventuele metastasen.
    Echografie van de buik - met name van de milt en de lever om eventuele kleine metastasen op te sporen.
    Echografie van het hart  om hemangiosarcoma's thv de hartbasis op te sporen.

Als er geen tekenen van de metastasen zijn is de prognose aanzienlijk beter dan dat er wel metastasen zijn. Als er geen metastasen zijn is er wel degelijk chemotherapie aan te raden.


Metastasen van een hemangiosarcoma van de milt bij een 8 jarige Franse Bulldog. Rechts zie je het detail van de tumor.

Chirurgie alleen is geassocieerd met een 172 dag (ongeveer 6 maanden) mediane overleving tijd.

2. Hemangiosarcoma van de milt

De milt is een orgaan dat vrij in de buik ligt en dienst doet als rode bloedcellen reservoir. Hemangiosarcoma's van de milt hebben de slechte eigenschap dat ze vaak te laat gediagnosticeerd worden omdat ze snel groeien en meestal openspringen. Pas als ze openbarsten zijn krijgen de dieren symptomen. Ze worden meestal aangeboden met anemie (bloedarmoede).


Een hemangiosarcoma van de milt tijdens een operatie

De behandeling is de milt eruit te halen (splenectomie) maar des al niettemin is de kans op metastasen heel groot.
Wanneer we een hemangiosarcoma ontdekken op echografie is het uiteraard moeilijk om te zien of die kwaad of goedaardig. Onder echobegeleiding wordt er een biopt genomen en opgestuurd naar het labo ter differentiatie van goed of kwaadaardig.

25% van de honden met een hemangiosarcoma thv de milt hebben ook een hartbasis hemangiosarcoma.


Een Berner sennen met een metastase thv de longen tgv een milt hemangiosarcoma

Overlevingstijd met chirurgie alleen is 19-65 dagen.

3. hemangiosarcoma thv de hartbasis

Net zoals met hemangiosarcoma's van de milt hebben de hemangiosarcoma's thv de hartbasis ook de neiging om te gaan bloeden. Daardoor krijgen we dan de symptomen. Eens ze bloeden is er eigenlijk niets meer aan te doen.

Het hart is omgeven door het pericard, een soort zakje, die een klein beetje vocht bevat. Als een hemangiosarcoma thv de hartbasis begint te bloeden zal deze het pericard opvullen en zo zorgen voor een pericard overvulling. Dit is het moment waarop de dieren problemen krijgen. Doordat het hart niet meer voldoende kan uitzetten krijgen deze dieren harttamponade. Harttamponade is een klinisch beeld waarbij het hart door aanwezigheid van vloeistof in het hartzakje zich niet meer vol kan zuigen met bloed in de ontspanningsfase diastole. Hierdoor neemt de pompfunctie van het hart sterk af waardoor er shock kan ontstaan. De dieren krijgen het extreem benauwd en hebben paarsblauwe slijmvliezen door de extreme stuwing in de aderen naar het hart toe.


Op de linker foto zie je de pericardovervulling bij een labrador, op de rechter foto zie je een normaal hart.

Op de radiologie van de thorax zien we het hart niet meer maar een grote sferische bol die wit kleurt. In feite heeft het hart een normale vorm, maar gaat de pericardovervulling het hart "wegkleuren".

63% van de hemangiosarcoma's thv de hartbasis  zijn geassosieerd met metastasen thv andere organen.


Een hemangiosarcoma thv de basis van het hart bij een Labrador retriever.

Overlevingstijd voor chirurgie alleen (het verwijderen van het pericard en snipping van het hemangiosarcoma thv de hartbasis ) is ongeveer 4 maanden.
Chemotherapie is nodig als we een langere overlevingstijd willen hebben. De huidige protocol omvat chemotherapie met : Adriamycine (doxorubicine) elke 3 weken en oraal cyclofosfamide gedurende 3 dagen van de week.

Chemotherapie en hemangiosarcoma's

Honden met een histologische diagnose van hemangiosarcoma behandelen wij met een gecombineerd protocol van chirurgie en doxorubicine / cyclofosfamide chemotherapie. We zien dat honden die behandeld worden met de combinatie chemo - chirurgie een langere overlevingstijd hebben dan honden behandeld met chirurgie alleen.
De mediane overleving was 250 dagen met een gemiddelde van 403 dagen.
Vergiftigingsverschijnselen tgv de chemotherapie vallen eigenlijk goed mee. Een aantal honden heeft last van milde tot matige neutropenie en klinische verschijnselen, zoals lethargie, anorexie, braken, diarree en koorts. Chemotherapie met doxorubicine en cyclofosfamide lijkt de overlevingstijd gevoelig te verbeteren.