Het verhaal van Rambo
Kleine Rambo is een kruising van een Maltezer en een Shih Tzu. Hij is nu 4 jaar oud. In zijn korte leventje heeft hij al zeker drie verschillende baasjes gekend. Hij is een asielhondje met een ganse geschiedenis. Een verleden waar wij slechts naar kunnen gissen. Maar deze keer heeft hij zeker de juiste gevonden! Zijn baasjes nu hebben enkel het allerbeste met hem voor. Hier begint ons verhaal.
Rambo kreeg pijn bij het plassen en ontlasten. Hij kwam minder uit zijn mandje terwijl hij voordien wel een heel actief hondje was. De eigen dierenarts kon geen volledige diagnose stellen en zo is Rambo bij dierenkliniek Causus terecht gekomen.
Er werd een initieel klinisch onderzoek gestart, waarbij ook een echografie en een röntgen foto genomen werden. Op echografie werden geen afwijkingen gevonden die zijn klachten konden veroorzaken. Ook de RX gaf geen 100% zekerheid. Vermoed werd wel dat er afwijking aanwezig was ter hoogte van de rug. Rambo werd op eerst medicamenteus behandeld maar al snel bleek dat deze geen soelaas bracht en dat Rambo’s toestand enkel verslechterde. Hij kon minder goed wandelen, begon verlammingsverschijnselen te vertonen en had erge pijn. In overleg met de baasjes werd beslist om een CT-scan uit te voeren. Hierop was duidelijk te zien dat er een discus hernia aanwezig was in de nek van Rambo. Hij werd onmiddellijk geopereerd om de druk te verminderen.
Eerst wat meer uitleg over een discus hernia bij de hond…
Tussen twee wervels in de rug ligt telkens een tussenwervelschijf. Deze bestaat uit een ring van bindweefsel (annulus fibrosus) met in het midden een geleiachtige kern (nucleus pulposus). Ze zijn enigszins elastisch en dragen bij aan de schokdemping.
De wervelkolom beschermt het ruggenmerg. Hierin bevindt zich het wervelkanaal. Het wervelkanaal is deel van het zenuwstelsel dat ontspringt in de hersenen en doorloopt tot in de staart. Van hieruit vertrekken de zenuwen die het ganse lichaam besturen.
In de tussenwervelschijf kan de buitenste ring scheuren door een kwetsuur of door slijtage. Hierdoor kan de kern langs de beschadigde bindweefselring naar buiten treden. Er ontstaat druk op het ruggenmerg. Dit wordt een discus hernia genoemd. Een discus hernia is pijnlijk en kan in ernstige gevallen neurologische symptomen tot gevolg hebben.
Figuur 2: Discus Hernia
Diagnose
Het vermoeden van een discus hernia kan vaak al gesteld worden via een initieel neurologisch onderzoek. Als we echter met zekerheid andere oorzaken willen uitsluiten en de locatie van de hernia of hernia’s willen bepalen, moet een meer geavanceerde techniek toegepast worden. Bij dierenkliniek Causus wordt een CT-scan uitgevoerd waarbij een contrastvloeistof rond het ruggenmerg wordt ingespoten zodat we een beter beeld krijgen waar de hernia zich bevindt (myelogram).
Behandeling
Elke behandeling van een hernia heeft tot doel de druk op het ruggenmerg weg te nemen.
Afhankelijk van de symptomen en het resultaat van de voorgaande onderzoeken, kan in een beginstadium nog een medicamenteuze behandeling voorgesteld worden. Hierbij is rust (volledige benchrust) heel belangrijk, zodat de hond tijd krijgt om te genezen. Dit is voor ongeveer 6 tot 8 weken. Hij mag in deze periode zeker niet springen. Wandelingen zijn niet toegestaan. Hij mag enkel buiten om te plassen of ontlasting te maken. Bij de medicamenteuze behandeling is het niet uitzonderlijk dat de hond nadien een terugval doet, met zelfs ernstigere symptomen dan voorheen.
Indien medicatie geen verlichting brengt of indien er uitvalverschijnselen aanwezig zijn, is een chirurgische behandeling noodzakelijk. Deze dient zo snel mogelijk uitgevoerd te worden. Hoe sneller, hoe beter de prognose!
De chirurgie van hernia’s is specialistenwerk en kan niet door eender welke dierenarts uitgevoerd worden.
Revalidatie
Er wordt altijd benchrust opgelegd gedurende 6 tot 8 weken. Het is vooral belangrijk dat de hond in deze periode niet loopt, springt, speelt en juist heel veel rust.
De revalidatie na een herniaoperatie vereist veel tijd en inzet van de baasjes, waarbij er veel met de hond moet worden geoefend. De snelheid van de recovery na een hernia operatie is afhankelijk van verschillende factoren inclusief de snelheid waarmee de hernia is ontstaan, de mate van druk op het ruggenmerg, de tijd tussen de symptomen en de operatie, het verloop van de operatie,…
Honden die ernstige neurologische uitval hadden, hebben vaak veel meer tijd nodig om te herstellen dan honden die zeer snel geopereerd zijn na de diagnose van de hernia (met snel bedoelen we uren…)
Soms is het zo dat de hond na herniaoperatie nog steeds verlamd is aan de poten als hij naar huis mag. Indien dit het geval is, vraagt de revalidatie veel meer tijd en inzet van de eigenaars. Het kan ook zijn dat hij nog niet zelfstandig kan plassen en ontlasten. Sommige patiënten hebben namelijk blaasverlamming. Hierdoor raakt de blaas overvol en gaat deze overlopen. De honden verliezen constant kleine hoeveelheden urine. Als ze bewegen of opgepakt worden kunnen ze grote hoeveelheden urine verliezen. Het is dan vaak nodig om de blaas handmatig twee maal per dag te ledigen. Dit voorkomt complicaties achteraf in de vorm van een blaasontsteking.
Ook problemen met stoelgang achteraf is mogelijk. Ze kunnen incontinent zijn ofwel bang zijn om stoelgang te maken. Het kan nodig zijn om achteraf een mild laxeermiddel toe te dienen, zodat de hond minder moeten persen om stoelgang te maken en zo minder pijn heeft tijdens het drukken.
Preventie
Het volledig voorkomen van een hernia is zo goed als onmogelijk. Sommige rassen zijn van nature heel gevoelig voor het ontwikkelen van hernia’s. Deze rassen zijn oa de Teckel, Franse Bulldog, Lhasa Apso, Pekinees, Shih Tzu, Maltezer maar het kan bij eendere welk ras voorkomen.
Indien uw hond tot een van de gevoelige rassen behoord, kan u enkele tips toepassen om de kans op een hernia te verkleinen. Volledig voorkomen is evenwel onmogelijk. Vele tips houden in dat u plotse, krachtige schokken op een bepaalde plaats in de nek of rug vermijdt.
- Leer uw hond niet telkens in en uit de zetel of de auto te springen. Vooral ergens van springen geeft een enorme belasting op de rug.
- Leer uw hond op jonge leeftijd met een harnas te wandelen, zonder te trekken. Een harnas zorgt voor een betere drukverdeling in vergelijking met een klassieke halsband.
- Een fitte hond heeft minder kans op rugklachten. Zorg hierbij ook dat uw hond geen overgewicht heeft. Alle extra gewicht betekent extra druk op de wervelkolom. De wervelkolom wordt ondersteunt door de rompspieren. Die kunnen getraind worden door balans- en coördinatie oefeningen te doen.
- Indien u uw hond moet optillen, is het belangrijk om dit op de juiste manier te doen. Zorg ervoor dat de wervelkolom zo recht mogelijk wordt gehouden. Til uw hond op met een arm tussen de voorpoten en een arm tussen de achterpoten. Zo blijft de wervelkolom mooi horizontaal.
Op de lengtedoorsnede van de cervicale wervels is te zien dat er zich een grote hoeveelheid herniamateriaal op de bodem van het wervelkanaal bevindt ter hoogte van de tussenwervelruimte van C4-C5. De tussenwervelruimte is hierdoor vernauwd en het herniamateriaal veroorzaakt een druk op het ruggenmerg. Op de dwarse doorsnede is te zien dat de compressie zich meer aan de linker kant bevindt.
Rambo werd onmiddellijk geopereerd om deze druk te verlichten. Na de operatie werd Rambo wakker maar hij kon nog niet onmiddellijk terug staan. Aan zijn linkerkant (voor- en achterpoot) was nog geen steunname en proprioceptie aanwezig. Rambo verbleef na de operatie voor vijf dagen in de hospitalisatie om verder aan te sterken. In de daaropvolgende twee weken kwam het gevoel geleidelijk aan terug, maar Rambo kon evenwel nog steeds niet stappen.
Nadat de hechtingen verwijderend zijn, werd hydro- en lasertherapie opgestart om zijn herstel te bevorderen. Dit werd initieel twee maal per week toegepast. In de eerste sessie was toch al beweging aanwezig. Met zijn rechterkant maakte hij al goede zwembewegingen.
Zijn linkerkant was iets moeilijker maar toch was er ook hier al beweging. In de daaropvolgende sessies werd hij telkens sterker. Hij kon nu ook oefenen op de loopband onder water. Het gewoon stappen ging ondertussen ook al heel wat vlotter.
Rambo blijft nu verder aansterken. Aangezien via de CT-scan duidelijk was dat er ook op andere plaatsen milde veranderingen te zien waren, blijft het wel nodig dat zijn baasjes goed opletten met Rambo.
Tekst en foto's: Melanie Vandevelde