De endocrinologie is de wetenschap die zich bezighoudt met de afscheidingen van klieren in het lichaam. Meestal zijn de afgescheiden stoffen hormonen maar dit kunnen ook andere stoffen zijn zoals speeksel, verteringssappen, zweet....
Endocriene klieren
Een hormoon is een stof die door een klier aan het bloed wordt afgegeven en ergens in het lichaam de werking van een orgaan beïnvloedt. De invloed kan stimulerend zijn, of remmend. Een hormoonklier heeft geen afvoergang. Het hormoon komt terecht in talrijke haarvaten, die doorheen de hormoonklieren lopen. Daarom spreekt men van een endocriene klier, of klier met inwendige afscheiding. Het klierproduct komt terecht in het inwendig milieu, casu quo het bloed.
Via de bloedvaten komt een hormoon in alle lichaamsdelen, maar alleen organen die gevoelig zijn voor het desbetreffende hormoon reageren er op.
Voorbeelden van hormoonklieren zijn schildklier, hypofyse, bijnier.
Exocriene klieren
Klieren die wel een afvoergang hebben heten exocrien, of klieren met uitwendige afscheiding. Hun klierproduct komt in het uitwendig milieu terecht. Voorbeelden van deze klieren zijn de speekselklieren (en overige spijsverteringsklieren), zweetklieren, talgklieren.
Sommige klieren hebben de twee samen. Bijvoorbeeld de pancreas: deze scheidt zowel insuline (hormoon) als verteringssappen (lipase, amylase) af. Hieronder zie je daar een voorbeeld van :
Maag, dunne darm en pancreas
Dit is een acinus van de pancreas in het exocriene deel
Dit zijn de eilandjes van Langerhans in het endocriene deel