Atlantoaxiale instabiliteit of subluxatie is een instabiliteit van de eerste en tweede halswervels. Het is een samenvoegsel van de eerste halswervel (atlas, C1) en de tweede halswervel (axis C2). Deze instabiliteit veroorzaakt compressie op het ruggemerg met pijn en paralyse tot gevolg.
Oorzaak
Deze aandoening kunnen we zien na erg trauma van de nek bij honden maar meestal is het een gevolg van een aangeboren afwijking of ontwikkelingsstoornissen tijdens de groei. Meestal zien we dat de tand van de Axis niet goed past in de atlas waardoor er een verschuiving is van de axis tov de atlas en zo voor druk zorgt op het ruggemerg.
Symptomen
De meeste honden vertonen al symptomen voor ze een jaar oud zijn. Deze die atlantoaxiale instabiliteit vertonen door een trauma kunnen uiteraard alle leeftijden hebben. De eerste symptomen zijn nekpijn, die erger wordt bij het buigen van de nek. De honden vertonen meestal in het begin symptomen als ze naar hun eetbak moeten gaan, als de kin naar de eetbak toegaat dan kunnen ze schreeuwen van de pijn en meestal beginnen ze dan te trillen na de pijnaanval.
Afhankelijk van de graad van druk op het ruggemerg krijgen we enkel pijn of ook neurologische symptomen zoals paralyse, ataxie en proprioceptiestoornissen.
Om het mechanisme te begrijpen moet je weten hoe de eerste halswervel (atlas, C1) en de tweede halswervel (axis C2) met elkaar verbonden zijn. Het mechanisme is het best te begrijpen als je het vergelijkt met het "ring-toss game" waar de eerste halswervel de ring is en de tweede halswervel het plateau en de vlag die erop staat om de ring op te vangen. De ring van de eerste halswervel past precies over de vlag die samen gehouden wordt door een ligament. Als die vlag (is de dens axis of de odontoid proscess) gebroken is of misvormd dan kan de ring niet op zijn plaats gehouden worden.
Deze dens axis wordt vormt zich op 9-12 weken en gaat vergroeien met de axis op een leeftijd van 7-9 maanden. Dit is de reden waarom de symptomen meestal optreden voor de leeftijd van 1 jaar.
Diagnose
De diagnose kan gesteld worden aan de hand van de symptomen, leeftijd en ras.
Om zekerheid te hebben moet er een myelografie gedaan worden. Hierop kunnen we zien of er inderdaad druk is op het ruggenmerg en in welke graad er druk is.
Hier zie je een myelografie van een hondje die al 5 maanden pijn en zenuwsymptomen had. Je kunt zien waar het ruggenmerg dicht gedrukt wordt doordat de dens axis en de atlas compleet niet meer aan elkaar vast zijn.
Behandeling
De behandeling is uiteraard afhankelijk van de ergheid van de symptomen.
Bij milde symptomen bij héél kleine honden kunnen we soms conservatief trachten te behandelen. Dwz, rust, NSAID's en een neksteun.
Bij ergere symptomen moet er chirurgie overwogen worden. Het doel is om de twee wervels tegenover elkaar te stabiliseren. Dit kan met twee schroeven of met vier schroeven en cerclagedraad met een beencementbrug.
Dit is een poedeltje waarvan de twee wervels gestabiliseerd werden door 4 schroeven en cerclagedraad te plaatsen en een cementbrug te gieten over de 4 schroeven.
Dit is een chihuahua waarvan de twee wervels gestabiliseerd werden door 2 schroeven te plaatsen.