Ziekten met betrekking tot de bloedaanvoer naar de nier.
De 'zeef' werkt onvoldoende omdat de aanvoer van 'vuil' bloed stagneert. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn wanneer, op oudere leeftijd, door 'aderverkalking' de bloedvaten vernauwd zijn. Ook kan een plotselinge afsluiting door een bloedprop (embolie) de aanvoer in gevaar brengen.
Ziekten van het nierweefsel zelf.
De zeef is stuk. Door allerlei oorzaken kan het voorkomen dat de nier zelf niet goed functioneert. Door herhaalde infecties, maar bijvoorbeeld ook door sommige medicijnen (zoals phenacetine bij katten) of vergiften (zoals de bekende 'zware metalen' als Cadmium e.d.) kunnen de cellen in de nier zo beschadigd raken dat de reinigende functie verslechtert.
Ook kan bij sommige ziekten de zeef dus danig worden beschadigd dat er voor het lichaam waardevolle stoffen verloren gaan.
Ziekten betreffende de afvoer van urine.
De miljarden kleine buisjes in het nierweefsel kunnen natuurlijk verstopt raken, maar meestal zit de verstopping verderop, bijvoorbeeld in het nierbekken of in de urineleider.
Bijvoorbeeld door een steen kan de urineleider volledig worden afgesloten de urine kan dan niet meer weg en de betreffende nier stopt met zijn zuiverende werk. De andere nier zal de afvalverwerking dan volledig (moeten) overnemen. Doordat de urine niet meer weg kan zal de druk in het nierbekken en de nier zelf hoog oplopen hoewel dat voor een korte periode (weken) waarschijnlijk weinig kwaad kan zal op den duur de nier toch beschadigd worden.
40 blaasstenen bij een Jack Russell van 8 jaar
Door de steen is ook de kans op infecties verhoogd.
Ook door een kwaadaardige tumor (kanker) kan een afsluiting van de afvoerweg ontstaan. Een dergelijke afsluiting treedt meestal niet plotseling op en door het langzame verloop van de afsluiting raakt de nier er als het ware aan gewend. Meestal treedt er helemaal geen pijn op. Gelukkig verraadt een tumor zich meestal wel door bloedverlies in de urine, zodat tijdig ingegrepen kan worden.
Infecties.
Door allerlei oorzaken kunnen infecties van het nierweefsel ontstaan. De meeste infecties komen 'van onderaf', vanuit de blaas. Hoewel normaliter het ventiel onderaan de urineleider verhindert dat bacteriën de nier kunnen bereiken, kan het gebeuren dat dit door een aangeboren afwijking of door een heftige blaasontsteking niet goed functioneert. Bij een infectie van de nier is dan ook het nierbekken ontstoken. Eén en ander geeft aanleiding tot hoge koorts en hevig ziek zijn.
Kanker van de nier.
In alle gevallen van tumoren geven de deze pas laat klachten. Dat komt omdat er relatief veel ruimte is rondom de nier en pijnklachten pas optreden als er ruimtegebrek optreedt. Als de tumoren groter worden, dan zal bloedverlies in de urine meestal het eerste teken zijn dat er iets mis is. Helaas is kanker van de nier vaak agressief van aard en kan snel uitzaaien naar andere organen.
Tumor thv rechter nier van een Duitse Herder
Een iets andere vorm van nierkanker zijn tumoren van nierbekken en urineleider, die gelukkig niet zo vaak voorkomen. Een tweede 'voordeel' van dergelijke tumoren is dan ze zich in de afvoerweg van de urine bevinden, waardoor een bloeding van het tumorweefsel (kankerweefsel is in de regel nogal fragiel) snel zichtbaar is aan een rode verkleuring van de urine.